Teknoloji Devlerinin Kullanıcı Sözleşmeleriyle İmtihanı

Amerika Birleşik Devletleri’nde Teknoloji Devlerinin Kullanıcı Sözleşmeleriyle İmtihanı

Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşanan son olay, teknoloji şirketlerinin kullanıcı sözleşmelerinin ne kadar ciddi sonuçlar doğurabileceğini gözler önüne serdi. New Jersey’de yaşayan John ve Georgia McGinty çifti, 2022 yılının Mart ayında bindikleri bir Uber aracının kaza yapması sonucu ağır yaralandı. Ancak çift, Uber’e dava açmaya çalıştığında beklenmedik bir engelle karşılaştı.

Uber davadan yırttı: Bir pizzanın bedeli bu mu olacaktı?

Eyalet mahkemeleri, çiftin Uber uygulamasını kullanırken defalarca “onay” butonuna tıklayarak şirketin kullanım şartlarını kabul ettiğine hükmetti. Bu kararla birlikte McGinty ailesi, ABD Anayasası’nın 7. değişikliği kapsamında jüri önünde dava açma haklarını kaybetti.

“McGinty çifti..”

Olayın en çarpıcı yönü ise, en son onaylanan kullanım şartlarının, çiftin o dönem 12 yaşında olan kızlarının Uber Eats üzerinden pizza sipariş ettiği sırada kabul edilmiş olması. Georgia McGinty, “Yemek sipariş ederken anayasal yargılanma hakkımı kaybedebileceğimi nasıl düşünebilirdim?” diyerek tepkisini dile getirdi. Kaza sonrası Georgia McGinty, bir hafta yoğun bakımda kaldı ve omurga kırığı ile karın duvarında travmatik yaralanmalar yaşadı. Eşi John ise göğüs kemiği kırığı ve sol elinde fonksiyon kaybı yaşadı. Çift, halen devam eden sağlık sorunları ve biriken tıbbi borçlarla mücadele ediyor.

New Jersey Yüksek Mahkemesi kararında, “Georgia’nın veya onun cep telefonunu kullanan küçük kızının kabul ettiği anlaşmadaki tahkim hükmünün geçerli ve uygulanabilir olduğuna hükmediyoruz” ifadelerine yer verdi. Bu karar, teknoloji şirketlerinin kullanıcı sözleşmelerinin kapsamı ve etkileri konusunda tartışmalara yol açtı.

Benzer bir olay geçtiğimiz yıl Disney’i de gündeme taşımıştı. Jeffrey Piccolo, eşinin Disney World Florida’daki bir restoranda alerjik reaksiyon sonucu ölmesi üzerine şirkete dava açmak istemiş, ancak Disney+ üyeliği sırasında kabul ettiği şartlar nedeniyle jüri önünde yargılanma hakkını kaybettiğini öne sürmüştü. Yoğun medya baskısı sonucu Disney bu tutumundan vazgeçmişti.

Bu olaylar, günlük hayatımızda sıkça karşılaştığımız ‘Kullanım Şartları’nı onaylamanın ne kadar ciddi sonuçlar doğurabileceğini gösteriyor. Hukukçular ve tüketici hakları savunucuları, bu tür sözleşmelerin adil olmadığını ve tüketicilerin temel haklarını ihlal ettiğini savunuyor. Teknoloji şirketlerinin bu uygulamaları, kullanıcıların bilinçsizce vazgeçtikleri haklar konusunda toplumsal bir tartışmayı da beraberinde getiriyor.